سیدمصطفی کلامی هِریس

اگر روزی، یک نظرسنجی عمومی برگزار شود و از افراد خواسته شود که زمانی مطلوب را در گذشته، حال یا آینده انتخاب کنند، فکر می‌کنم اغلب افراد زمانی در گذشته را انتخاب خواهند کرد. حتی شاید، زمانی را انتخاب کنند که اساسا در آن وجود نداشته‌اند. اما من شخصا، زمان حال را، به مراتب زمان مناسب‌تری می‌دانم و نسبت به آینده، مشتاق‌تر از گذشته‌ام. یکی از دلایل من برای عدم تمایل به گذشته (به ویژه گذشته‌های دور)، برخی از باورها و سنن غلط آن زمان است.

چند روز پیش، حادثه‌ای برای یکی از اقوام رخ داد و شبانه ایشان را به بخش اورژانس بیمارستان فیروزگر (در نزدیکی میدان ولی عصر تهران) رساندیم. از حدود ساعت ۳ بامداد تا ۱۰ صبح در اورژانس بودیم؛ اما علاوه بر نگرانی از وضع بیمار، مشاهده وضعیت سایر بیماران و تأثر از وضعیت آن‌ها، رفتارهای توهین آمیز برخی از کادر بیمارستان، و مشکل بی‌خوابی، موضوع دیگری موجب آزار همه همراهان بیماران بود: حتی یک عدد صندلی برای نشستن و استراحت همراهان بیماران در نظر گرفته نشده بود؛ اما پشت ایستگاه اورژانس، پرستاران و پزشکان، همه صندلی‌های خودشان را داشتند.

چند روز پیش، استاد عزیزم، جناب آقای دکتر خالوزاده، مطلبی را با من به اشتراک گذاشتند، که مربوط به یک مطالعه میدانی و سنجش میزان صداقت جامعه مورد مطالعه بود. این آزمایش، که توسط پرفسور دَن آریلی (Dan Ariely) و همکارانش از سال ۲۰۰۲ شروع شده است، بخش از یک پروژه بزرگ‌تر به نام «پروژه (بی)صداقتی» است که با همکاری او و خانم یائل ملامید (Yael Melamede) به پیش می‌رود.