سیدمصطفی کلامی هِریس

یکی از انواع مهم پست‌های ارسالی از طرف افراد در شبکه‌های اجتماعی، خبر حضور آن‌ها در یک مکان به خصوص است، که حاکی از وقوع یک مسافرت تفریحی یا کاری است. این یکی از تم‌های رایج در شبکه‌های اجتماعی است. حتی چند ماه پیش، سبک جدیدی مرسوم شد، که افراد عکسی از پاسپورت، بلیط و مقداری پول خارجی را منتشر می‌نمودند و خبر حضور در یک مکان را، از پیش اطلاع می‌دادند. در مقابل، می‌شود دوگانی برای این نوع تایملاین مبتنی بر مکان در نظر گرفت، که می‌تواند جالب باشد.

فرض کنید، افراد به جای انتشار خبر در خصوص حضور در بازه مکانی خاص، خبر حضورشان در بازه زمانی خاص را منتشر نمایند. مثلا، خیلی جالب می‌شود افراد بگویند که در زمان فرود نیل آرمسترانگ بر کره ماه (۲۹ تیر ۱۳۴۸) حضور داشته‌اند؛ یا مثلا روز ۸ آذر ۱۳۷۶ و زمان برگزاری بازی برگشت ایران و استرالیا را درک کرده‌اند. به خصوص، برخی رویدادهای تاریخی هستند، که افراد عادی در میان‌شان زندگی روزمره‌شان را سپری می‌کنند؛ اما سال‌ها بعد مسیر تاریخ بشریت عوض می‌شود.

مثلا روز ۲۰ شهریور ۱۳۸۰، یکی از روزهای مهم و خاص برای من بود. آن روز، نتایج نهایی کنکور در روزنامه چاپ شد و پس از اطلاع از قبول شدن با چند نفر از دوستان دور هم جمع شدیم. عصر که به خانه برگشتم، در کمال ناباوری خبر حمله تروریستی به آمریکا را شنیدم. بله، آن روز، همان ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بود که بعدها سرنوشت میلیون‌ها انسان را تغییر داد. البته، سرنوشت عده‌ای از محصلین نیز، همان روز مشخص شد، که احتمالا ابعاد و اثرات به مراتب کمتری داشت.

اما متأسفانه در نزد ما، ارزش زمان به مراتب کمتر از مکان است. بودن در یک مکان خاص باعث لذت و بعضا افتخار افراد می‌شود؛ اما کمتر کسی است که ارزش بیشتری برای دم قائل باشد و از این که در یک بازه زمانی خاص زنده بوده است، لذت ببرد و حتی افتخار کند؛ یا حداقل از این موضوع صحبت کند. هر چند، قابل افتخار بودن یک مکان یا زمان، بیش از هر چیزی به جامعه صاحب آن زمان و مکان وابسته است.

اگر زمانی سفر در زمان مقدور شود، حداقل در حد توریست‌های زمانی که اجازه دخالت ندارند و صرفا باید تماشاگر باشند، احتمالا در تایملاین افراد در شبکه‌های اجتماعی، خبر از حضورشان مثلا در قرون وسطی یا عصر یخبندان را به وفور خواهیم دید. این، شاید دوگان تایملاین‌های فعلی مبتنی بر مکان باشد و شاید بهتر باشد اسمش را بگذاریم: تایملاین زمانی.