نکاتی برای ساخت و ارائه یک رزومه اثرگذار

«رزومه» واژه‌ای است که این روزها تقریبا همه افراد جویای کار آن را شنیده‌اند. کارنامک یا رزومه که به آن Curriculum Vitae (لاتین) و Résumé (فرانسوی) نیز گفته می‌شود، چشم‌اندازی کلی از تجربیات و دیگر شایستگی‌های فرد برای کسب یک فرصت شغلی را ارائه می‌کند. ساخت یک رزومه دارای ساختار و محتوای مناسب نقش چشم‌گیری در ایجاد فرصت مصاحبه برای فرد جویای کار دارد، زیرا رزومه در حال حاضر و در اغلب سازمان‌ها، اولین راه ارتباطی بین فرد جویای کار و کارفرما است.

بنابراین، یک رزومه خوب می‌تواند راهگشایی برای طی مراحل بعدی استخدام و یک رزومه بد می‌تواند پایانی برای آن باشد. این روزها سایت‌های گوناگون امکان تدوین رزومه را در قالب‌های از پیش تدوین شده در اختیار عموم (به رایگان یا با دریافت هزینه) قرار می‌دهند. آنچه در این میان اهمیت دارد، استفاده از ساختاری مناسب است. در ادامه برخی از نکاتی که در حین تدوین رزومه باید به آن‌ها توجه کرد ارائه شده‌اند. نکات زیر با توجه به اشتباهات رایجی که در رزومه‌های افراد گوناگون مشاهده شده است، گردآوری شده‌اند. شایان توجه است که برخی از نکاتی که در ادامه بیان می‌شوند، شاید بدیهی به نظر برسند؛ با این حال، متأسفانه همچنان در حجم زیادی از رزومه‌ها رعایت نمی‌شوند.

پیش از تهیه رزومه، باید چند نمونه خوب رزومه را بررسی کرد. در این راستا، قالب‌های خوبی در اینترنت موجود هستند. همچنین، دریافت مشاوره از افراد صاحب نظر و جست‌و‌جو و مطالعه مقالات موجود در اینترنت (در منابع معتبر) پیرامون نکات مهمی که باید در رزومه‌نویسی و ارائه سوابق رعایت شوند، توصیه می‌شود.
رزومه یک نامه نیست و نباید دارای ساختاری شبیه به آن باشد.
آدرس ایمیل با www شروع نمی‌شود.
آدرس ایمیل تقریبا همیشه با حروف کوچک نوشته می‌شود.
نیازی به درج مشخصات شناسنامه‌ای مانند نام پدر و شماره ملی نیست.
برای نگارش رزومه باید از فونت‌های مناسب استفاده کرد.
رزومه باید هندسه و شکل گرافیکی مناسبی داشته باشد. مثلا، آیتم‌ها را حتما باید صورت بولِت شده و زیر هم درج کرد تا خوانایی آن افزایش بیابد.
اگر رزومه دارای چند صفحه است، حتما باید شماره صفحات در آن درج شود (البته در محلی مناسب).
اطلاعات تماس صاحب رزومه باید در ابتدای آن درج شود.
رزومه مناسب برای موقعیت‌های کاری و دانشجویی/پژوهشی، با یکدیگر متفاوت هستند. در اغلب موارد، برای کارفرما اهمیتی ندارد که فرد چند مقاله پژوهشی نوشته یا موضوع پایان‌نامه او چه بوده است. از سوی دیگر، اغلب برای دانشگاه و استاد راهنما نیز مهم نیست که فرد پیش از این کجا مشغول به کار بوده است.
نام نرم‌افزارها و مهارت‌ها را باید شکل صحیح نوشت. برای مثال، نوشتن نام نرم‌افزار PowerPoint به هر شکلی غیر از حالت استاندارد (مثلا power point) صحیح نیست و یا مثلا نوشتن ++C به صورت ++c، و یا Java به صورت java واقعا ایده خوبی نیست.
در صورت استفاده از کلمات «حرفه‌ای» و «پیشرفته» برای اشاره به مهارت‌هایی که در رزومه ذکر می‌شود، فرد باید حتما اطمینان داشته باشد که به معنای واقعی کلمه در مهارت یاد شده حرفه‌ای است. مخصوصا در مورد مهارت‌های زبانی، باید در به کار بردن کلماتی نظیر مسلط، کامل، روان، Fluent و نظایر آن‌ها، احتیاط کرد.
اگر رزومه به زبان فارسی نوشته شده، حتما باید از اعداد و ارقام فارسی در آن استفاده کرد.
رزومه باید فاقد هرگونه خطای نگارشی و املایی باشد.
اغلب نیازی به درج عکس در رزومه نیست.
از شکستگی جدول‌ها و متن‌ها باید اجتناب کرد. رزومه باید خوانا باشد و دنبال کردن بخش‌های آن، به راحتی انجام شود.
اگر در خصوص مهارت‌های چهارگانه زبان به صورت جداگانه اطلاعاتی ارائه شده، باید همه مهارت‌ها را در لیست ذکر کرد.
نام فایل رزومه را باید به شکل مناسبی انتخاب کرد. املای کلمه رزومه در انگلیسی به این صورت است: Resume. عبارت مخفف CV هم قابل استفاده است. ضمنا با درج نام کامل، نام مخفف یا بخشی از نام، بهتر است نام فایل رزومه را نیز شخصی‌سازی کرد. پیشنهاد می‌شود نام فایل «فارسی» انتخاب نشود.
اگر همه متون در رزومه هم اندازه و هم شکل هستند، قطعا مشکلی در تدوین آن وجود دارد. در واقع، حداقل برای عناوین بخش‌ها، باید از فونت بولد و/یا بزرگ‌تر استفاده شود. تفاوت رنگی (البته محدود و کنترل شده) در میان بخش‌ها نیز، می‌تواند در افزایش خوانایی رزومه، مفید باشد.
رزومه باید حتما و حتما در فرمت PDF به شرکت‌ها یا دانشگاه‌ها ارائه شود. ارسال فایل Word اصلا ایده خوبی نیست.
بهتر است از جدول یا ساختارهای مشابه برای ارائه سوابق و اطلاعات استفاده شود. مثلا، ارائه سوابق کارهای قبلی در یک متن سریالی، که شامل اطلاعات تاریخی و موقعیتی است، احتمالا ایده خوبی نیست و باعث کاهش خوانایی رزومه خواهد شد.
اگر صاحب رزومه خانم است، واقعا نیازی به داشتن محلی برای اعلام «وضعیت نظام وظیفه» نیست. همچنین، اگر اسم فرد، گویای جنسیت او است، نیازی به ذکر جنسیت به طور جداگانه نیست.
درج موارد تکراری مانند «باانگیزه هستم»، «اجتماعی هستم»، «زود یاد می‌گیرم» و نظایر آن‌ها، که در اغلب رزومه‌ها یافت می‌شود، احتمالا کمک زیادی به دارنده رزومه نخواهد کرد.
هیچ گاه و به هیچ عنوان، نباید از نگارش غیر رسمی، محاوره‌ای و کوچه-بازاری در رزومه استفاده کرد. در خصوص اشتباه‌های املایی و نگارشی رایج (مانند هکسره) نیز، باید حتما مراقبت و دقت لازم وجود داشته باشد. احتمالا هیچ مدیری دوست ندارد در گزارش رسمی سازمانش، ایراد هکسره (و دیگر اشتباهات نگارشی و املایی) دیده شود.
اگر رزومه از طریق ایمیل به جایی ارسال می‌شود، فرد باید اطمینان حاصل کند که ایمیل او حاوی همه اطلاعات اساسی و عنوان صحیح است. به خصوص، نوشتن یک Cover Letter خوب، می‌تواند شانس فرد برای تصاحب آن موقعیت را بسیار افزایش دهد. برای مطالعه بیشتر پیرامون اصول نامه‌نگاری، مطالعه این مطلب توصیه می‌شود.