سیدمصطفی کلامی هِریس

تا کنون در خصوص اهمیت آموزش و تأثیر آن در ایجاد توسعه پایدار، مطالب متعددی را به صورت نوشته و/یا پادکست صوتی، منتشر کرده‌ام. اما گذشته از این که واقعا «آموزش، موثرترین ابزار توسعه و تغییر است»، این صنعت، جذابیت تجاری خودش را هم دارد. من در این نوشته، قصد دارم در خصوص آموزش آنلاین صحبت کنم؛ چیزی که شخصا قریب به یک دهه است که از نزدیک با آن درگیر بوده‌ام؛ چرا که یکی از موسسین و مدیران بزرگ‌ترین پلتفرم آموزش آنلاین ایران، یعنی فرادرس، هستم.

چند سال پیش، مقاله‌ای [+] در فوربس منتشر شد که اندازه بازار آموزش آنلاین را در سال ۲۰۱۵، برابر با ۱۰۷ میلیارد دلار تخمین می‌زد. سایت گلوب نیوز وایر، به عنوان بخشی از گروه نزدک (NASDAQ)، در این مقاله [+]، پیش‌بینی کرد که اندازه بازار آموزش آنلاین تا سال ۲۰۲۵ (هشت سال دیگر) به ۳۲۵ میلیارد دلار خواهد رسید. منبع این مقاله، گزارشی [+] از شرکت Research and Markets است که به صورت تخصصی، کار تحقیقات بازار و تخمین گردش مالی حوزه‌های مختلف را انجام می‌دهد. این تغییرات به معنای وجود ۷٫۲ درصد رشد سالانه تجمعی (CAGR) در حوزه آموزش آنلاین است که در مقایسه با کسب و کارهای آنلاین و سنتی، عدد قابل توجهی محسوب می‌شود.

اما برای روشن‌تر شدن موضوع، به یک بازار دیگر هم سر بزنیم: صنعت بازی‌های کامپیوتری. به عنوان مثال، با استناد به این مقاله [+] در سایت NewZoo، اندازه بازار بازی‌های کامپیوتری، در سال ۲۰۱۷ میلادی، به ۱۰۸ میلیارد دلار خواهد رسید که حدود ۴۲ درصد از آن به موبایل و تبلت مربوط است. رشد سالانه این بازار، ۶٫۲ درصد است، که عددی کوچک‌تر از رشد سالانه حوزه آموزش آنلاین است. با استفاده از اطلاعات ارائه شده در این مقاله، می‌توان پیش‌بینی کرد که اندازه بازار بازی‌های رایانه‌ای در سال ۲۰۲۵، نهایتا به ۱۷۲ میلیارد دلار خواهد رسید که شامل بازی‌های PC، اینترنتی، کنسول، موبایل و تبلت است. به عبارت دیگر، در سال ۲۰۲۵، اندازه بازار آموزش آنلاین، حدودا دو برابر بازار بازی‌های کامپیوتری خواهد بود.

در سال‌های اخیر، توجه ویژه‌ای به توسعه صنعت بازی‌های کامپیوتری در ایران شده است، که قطعا شایسته تقدیر می‌باشد. اما، حداقل آن قدر که من مطلع هستم، موضوع تولید محتوای آموزشی و توسعه آموزش آنلاین، در مقایسه با صنعت بازی‌سازی، در اولویت بالایی نبوده است. حداقل جاذبه موضوع آموزش آنلاین، در کنار تاثیرات و فواید مختلفی که برای ایجاد توسعه پایدار دارد، باید موضوع توجیه تجاری به مراتب قوی‌تر آن باشد. ای کاش ترجیحات موجود با کمی جابجایی، توجهی بیشتر به حوزه تولید محتوای آموزشی را به ارمغان بیاورد تا حداقل، بخشی از نیازهای روزافزون جامعه نسبتا جوان ایران، پوشش داده شود. در کنار دولت، فکر می‌کنم برای سرمایه‌گذاران نیز، پرداختن به این موضوعات جذابیت‌های خاص خودش را دارد و فرصتی ویژه محسوب می‌شود.