سیدمصطفی کلامی هِریس

بازی Go یکی از بازی‌های بسیار قدیمی است، که بیش از ۲۵۰۰ سال پیش، در چین ایجاد شده است. این بازی، هم اکنون توسط بیش از ۴۰ میلیون نفر در سراسر دنیا انجام می‌شود و قواعد بسیار ساده‌ای دارد. اما با این حال، به دلیل تعداد حالات بسیار زیادی که دارد، هوش مصنوعی تا کنون قادر نبود که در سطوح حرفه‌ای، با انسان رقابت کند. تعداد حالات این بازی، بزرگ‌تر از تعداد اتم‌های کل کیهان است. این عدد، چیزی حدود ده به توان صد برابر، بزرگ‌تر از تعداد حالات بازی شطرنج است. از این نظر، تا کنون باور بر این بود که، هیچ هوش ماشینی (حداقل با فناوری کنونی) امکان رقابت با انسان را ندارد.

اما شرکت DeepMind که توسط گوگل در سال ۲۰۱۴ خریداری شده است، با نرم‌افزار موسوم به AlphaGo و با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و الگوی یادگیری تقویتی (Reinforcement Learning)، توانسته است اخیرا به مرحله‌ای از هوش دست یابد، که در پنج بازی، قهرمان اروپا در بازی Go را شکست داده است. جزئیات این خبر، در وبلاگ رسمی گوگل منتشر شده است. دستاورد بزرگ گوگل و شرکت DeepMind با استفاده از شبکه‌های عصبی، یادگیری عمیق و یادگیری تقویتی، باعث شده است که مسأله بازی Go، دیگر یک مسأله حل نشده برای سیستم‌های هوشمند نباشد.

نتایج این پژوهش، که روز ۲۸ ژانویه ۲۰۱۶، در مجله Nature چاپ شد، گام بزرگی در مسیر حل مسائل خیلی بزرگ (با ابعاد بالا) در حوزه هوش مصنوعی است. گوگل برای ماه مارس ۲۰۱۶، برنامه‌ریزی کرده است تا در سئول (پایتخت کره جنوبی) رقابتی میان قهرمان جهان و آلفاگو انجام شود. حتما رقابت جالبی خواهد بود.